زمان مطالعه: ۴ دقیقه

هر سال قبل از شروع فصل سرما و در اوایل پاییز، همه به فکر تنظیم موتورخانه می‌افتند به‌ طوری که در طول فصل سرما و زمستان، بهترین راندمان و کمترین مصرف انرژی را داشته باشد. تنظیم موتورخانه در زمستان به وسیلهٔ عایق کاری و ترموستات از جمله این راه‌هاست. در این مقاله به راهکارهای مرتبط در این خصوص که در طول سال‌ها تجربهٔ نگهداری از موتورخانه‌ها و تاسیسات ساختمان‌های مختلف مسکونی و اداری بدست آورده‌ایم اشاره خواهیم کرد.

راهکارهای زیادی برای کاهش مصرف و افزایش راندمان موتورخانه هر ساختمانی وجود دارد از جمله:

• تنظیم دقیق ترموستات‌ها
• عایق کاری مناسب لوله ها و تجهیزات
• هوشمند سازی تجهیزات (بویلر کنترل‌ها، درایو‌های دور متغیر، پی‌ال‌سی‌ها و …)

در مورد هوشمند سازی تجهیزات در مقالات دیگر در سایت به صورت مفصل پرداخته ایم، در این مقاله به تنظیم موتورخانه در زمستان به وسیلهٔ عایق کاری لوله‌ها و تجهیزات می‌پردازیم

ضرورت تنظیم موتورخانه در زمستان به وسیلهٔ عایق کاری

یک عایق کاری مناسب و تأثیر گذار در کانال ها و لوله ها و درز گیری آن‌ها از اتلاف انرژی جلوگیری می‌کند ودر نتیجه به صرفه‌جویی در انرژی و هزینه کمک می‌کند. همچنین گرما به مقدار مناسب و مورد نیاز مصرف کننده به محیط می‌رسد. عایق کاری شبکه لوله‌ها و مجراها می‌تواند به میزان قابل توجهی از بار گرمای کلی ساختمان کم کند.

در تأسیسات ساختمان برای کاهش مصرف انرژی دو بخش مهم باید مورد توجه قرار گیرد :

عایق کاری گرمایی ساختمان :

کم کردن بارکلی گرما در ساختمان و رعایت مقررات امری ضروری است. این امر با عایق کاری مناسب ساختمان و ملاحظات لازم هنگام طراحی نقشه از جمله توجه به جهت‌یابی و سایه‌ها مقدور می‌گردد.

عایق کاری هنگام لوله کشی و درز گیری:

طراحی نقشه مناسب در سیستم عایق کاری لوله‌ها و کانال‌ها می‌تواند به میزان قابل توجهی بار گرمایی ساختمان را کاهش دهد.

انتقال گرما

برخی از اتلاف گرما در تأسیسات ساختمان به دلیل اختلاف دمای بین هوای جاری یا مایع درون لوله و مجراها با هوای محیط پیرامون است. انتقال گرما بین دو تودهٔ هوا باعث کاهش راندمان و افزایش هزینهٔ مصرف انرژی می‌شود که با رعایت انجام عایق کاری مناسب می‌توان آن را به حداقل رساند.

انتقال گرما با رساناهای گرمایی

اگر دو بخشی که باهم تماس فیزیکی دارند در دماهای متفاوت  باشند، گرما تمایل دارد از بخش گرم تر به بخش سردتر منتقل شود. اگر این دو بخش توسط جسم فیزیکی از هم جدا شده باشند انتقال گرما به دو عامل بستگی دارد:

– شکل هندسی جسم

– ضریب رسانایی گرمایی جنس آن جسم

انتقال گرمای سطحی

در انتقال گرما علاوه بر ضریب رسانایی گرمایی، سطح جدا کننده نیز تعیین کنندهٔ انتقال گرماست . برای تخمین زدن آن از الگوریتم های متفاوتی استفاده می‌شود که با تشخیص میزان تراوش گرمایی از روی شاخصه‌های جریان ( موقعیت و شکل هندسی سطح، جریان یکنواخت یا آشفته ،جنس ماده ، دما و غیره ) می توان به آن دست یافت.

انتقال گرما در لوله‌ها و کانال‌ها

انتقال گرما بین دو محیط با دماهای متفاوت بر اساس مقدارگرمای انتقالی درهر واحد سطح به واحد دیگر تعریف می شود.

کنترل چگالش

چگالش معمولأ زمانی اتفاق می افتد که هوای گرم با سطح سرد تماس فیزیکی پیدا می کند. عایق کاری حرارتی  صحیح لوله ها و مجراها و درز گیری صحیح آن ها برای مقابله با چگالش امری حیاتی است .

چگالش (رسیدن به نقطه شبنم)

وقتی دمای سیال درون لوله یا کانال از دمای محیط اطراف کمتر باشد و عایق کاری به طور صحیح انجام نگرفته باشد، دمای سطح خارجی نیز کاهش می یابد و اگر میزان رطوبت سیال خارجی افزایش پیدا کند ریسک چگالش به وجود می آید. در این مورد بسیارند سقف کاذب منازلی که در اثر عدم عایقکاری مناسب لوله های فن کویل، خیس میشوند یا رد زرداب حاصل از زنگ و تعریق لوله ها بر روی آنها می افتد.

اگر برای عایق کاری سیستم های تأسیسات از پشم شیشه استفاده کنید، باید برای جلوگیری از بروز تقطیر یک لایه غیر قابل نفوذ در برابر هوا نیز به آن اضافه شود. مانند پلاستیک یا متقال بهمراه مل و ماستیک

نقش عایق درجلوگیری از آتش سوزی

امنیت در برابر آتش سوزی باید در طراحی تمامی تأسیسات ساختمان ها مورد توجه قرار گیرد چرا که آتش سوزی زندگی ساکنین ساختمان را به خطر می اندازد. استفاده از لوله های ضد حریق در تأسیسات بهترین راه برای اطمینان از امنیت در برابر آتش سوزی است. این لوله ها قادرند در طول آتش سوزی برای مدت معینی شعله را درون خود نگه دارند و آن ها را گسترش ندهند و پخش نکند.

برقراری امنیت و چاره اندیشی برای جلوگیری از آتش سوزی در سیستم های تهویه مسئله ی مهمی است. زیرا آتش به راحتی می تواند در مسیر لوله کشی از یک نقطه به دیگر نقاط انتقال یابد و پخش شود؛ به خصوص در هنگام تهویه و استخراج دود.

جلوگیری از آتش سوزی در استخراج دود لوله ها

جلوگیری از آتش سوزی لوله های فلزی بهترین راه حفظ امنیت در تهویه و استخراج دود لوله های ساختمان است.

دو روش اساسی برای جلوگیری یا به حداقل رساندن خطر آتش سوزی وجود دارد:

– روش غیر عامل ( با انتخاب درست جنس مصالح ساختمانی از پخش شدن آتش جلوگیری می شود )

– روش عامل ( استفاده از تجهیزات مخصوص برای جلوگیری یا به حداقل رساندن خطر آتش سوزی )

عایق کاری در ساختمان می تواند نقش مهمی در جلوگیری از آتش سوزی به روش عامل داشته باشد:

برای برآورد کردن واکنش محصولات یا سیستم های عایق کاری در برابر آتش دو خاصیت اساسی باید مورد توجه قرار گیرد

– واکنش محصولات درمقابل آتش

– مقاومت ساختمان در برابر آتش