پمپ سیرکولاتور موتورخانه یک بخش حیاتی در سیستم موتورخانه است که در تامین آب گرم، نقش مهمی ایفا می‌کند. با استفاده از این پمپ موتورخانه می‌توان آب گرم ساکنان یک ساختمان را در مدت زمان کوتاه‌تری تامین کرد و زمان انتظار را به حداقل رساند. در این مطلب قصد داریم با پمپ سیرکوله موتورخانه بیشتر آشنا شویم.
پمپ سیرکولاتور موتورخانه چیست؟
پمپ سیرکولاتور یا پمپ سیرکوله موتورخانه قطعه‌ای است که وظیفه تقویت‌کردن فشار آب را بر عهده دارد و می‌تواند باعث افزایش فشار پمپ آب خانگی شود. با استفاده از این پمپ، آب گرم در سیستم گرمایش به حرکت در می‌آید. این پمپ می‌تواند آب با دمای ۱۰۰ درجه سانتی‌گراد را نیز به راحتی پمپاژ کند. پمپ سیرکوله نیازی به مکش آب از سطوح پایین ندارد. همچنین با توجه به طرز کار موتورخانه، هیچ نوع مکش منفی نیز در آن وجود ندارد. به همین دلیل پمپ سیرکوله موتورخانه باید دقیقا در جهت حرکت سیالات نصب گردد.
با استفاده از پمپ سیرکولاتور، آب روی پروانه پمپ موتورخانه سوار می‌شود و اصطکاک فشار آب در لوله و اتصالات و مبدل‌های حرارتی تا حد زیادی جبران می‌شود. به همین خاطر استفاده از آن موجب می‌شود جریان الکتریکی و دور موتور کمتری نیاز باشد. این ویژگی موجب مصرف کمتر انرژی توسط پمپ سیرکولاتور شده است. این در حالی است که پمپ‌های آب‌رسانی، مصرف انرژی بالایی دارند. در ادامه به طور جزئی‌تر به معرفی پمپ سیرکولاتورموتورخانه می‌پردازیم.
معرفی پمپ سیرکولاتور موتورخانه و اجزای آن
یک پمپ سیرکوله موتورخانه از اجزای متعددی تشکیل شده است. مهم‌ترین اجزای این پمپ شامل پروانه، یاتاقان، موتور، دینام، واسطه، دهانه ورودی، دهانه خروجی، کاسه نمد، کوپلینگ، شفت و الکترو موتور می‌شود. مصرف انرژی این پمپ، بهینه است و در رده A و B قرار می‌گیرد.
در یک پمپ سیرکولاتور، اجزای اصلی هر کدام نقش خاصی را در عملکرد صحیح دستگاه ایفا می‌کنند. این اجزا در کنار هم باعث ایجاد جریان مداوم سیال در سیستم‌های گرمایشی، سرمایشی یا صنعتی می‌شوند. در ادامه، هر بخش به‌طور کامل‌تر توضیح داده می‌شود:
۱. الکتروموتور
الکتروموتور، قلب تپنده پمپ است که وظیفه تولید نیروی محرکه را بر عهده دارد. این قطعه انرژی الکتریکی را از شبکه برق دریافت کرده و آن را به انرژی مکانیکی چرخشی تبدیل می‌کند. توان و سرعت الکتروموتور باید متناسب با ظرفیت پمپ انتخاب شود تا عملکرد بهینه و مصرف انرژی مناسب تضمین شود. در برخی مدل‌ها، موتورهای با راندمان بالا و سیستم‌های محافظ حرارتی نیز به کار گرفته می‌شوند تا از آسیب ناشی از دمای بیش از حد جلوگیری شود.
۲. پروانه
پروانه وظیفه اصلی جابه‌جایی سیال را دارد. این قطعه با چرخش خود، فشار و سرعت لازم را برای حرکت آب یا مایع ایجاد می‌کند. شکل و جنس پروانه به کاربرد پمپ و نوع سیال بستگی دارد؛ به‌عنوان مثال، پروانه‌های برنجی یا استیل در برابر خوردگی مقاوم هستند و برای کار با سیالات خورنده مناسب‌اند. طراحی دقیق پره‌های پروانه می‌تواند بازدهی پمپ را به میزان زیادی افزایش دهد.
۳. شفت
شفت یا محور پمپ، رابط مکانیکی بین الکتروموتور و پروانه است. این قطعه نیروی چرخشی موتور را مستقیماً به پروانه منتقل می‌کند. جنس شفت معمولاً از فولاد ضدزنگ یا آلیاژهای مقاوم انتخاب می‌شود تا تحمل فشار مکانیکی و شرایط محیطی را داشته باشد. تراز بودن و روان‌کاری مناسب شفت اهمیت بالایی دارد تا از سایش و لرزش جلوگیری شود.
۴. یاتاقان
یاتاقان‌ها قطعاتی هستند که وظیفه نگهداری شفت و کاهش اصطکاک بین شفت و بدنه را بر عهده دارند. این قطعات می‌توانند از نوع غلتشی یا لغزشی باشند و معمولاً نیازمند روان‌کاری مناسب‌اند. کیفیت یاتاقان‌ها تأثیر مستقیمی بر طول عمر پمپ و میزان صدای تولیدی دارد.
۵. کاسه نمد
کاسه نمد یا آب‌بند مکانیکی، یکی از اجزای مهم برای جلوگیری از نشت سیال به بیرون از محفظه پمپ است. این قطعه معمولاً از ترکیب لاستیک، سرامیک و فلز ساخته می‌شود تا در برابر فشار و دمای کاری مقاوم باشد. در صورت آسیب دیدن کاسه نمد، نشتی رخ می‌دهد که می‌تواند باعث خرابی سایر بخش‌ها شود.
۶. کوپلینگ
کوپلینگ قطعه‌ای است که الکتروموتور را به شفت پمپ متصل می‌کند. این قطعه علاوه بر انتقال نیرو، وظیفه جبران ناهم‌راستایی بین موتور و پمپ را نیز دارد. انتخاب کوپلینگ مناسب، لرزش و استهلاک سیستم را کاهش می‌دهد.
۷. بدنه پمپ
بدنه پمپ همان محفظه‌ای است که کلیه اجزا در آن قرار می‌گیرند. این بخش باید در برابر فشار داخلی، ضربه‌های خارجی و عوامل محیطی مقاوم باشد. بدنه معمولاً از چدن، فولاد ضدزنگ یا آلیاژهای مقاوم ساخته می‌شود و طراحی آن تأثیر مستقیم بر مسیر جریان سیال و بازدهی پمپ دارد.
۸. آب بند
آب‌بندها به‌صورت مکمل کاسه نمد عمل می‌کنند و برای جلوگیری از نشت مایع در بخش‌های مختلف پمپ به‌کار می‌روند. نوع آب‌بند بر اساس فشار کاری، دما و نوع سیال انتخاب می‌شود.
۹. سیستم خنک کننده
در برخی مدل‌ها، برای جلوگیری از داغ شدن موتور یا سایر بخش‌های پمپ، از سیستم خنک‌کننده استفاده می‌شود. این سیستم می‌تواند بر پایه گردش آب، هوا یا روغن کار کند.
۱۰. سیستم روغن کاری
سیستم روغن‌کاری با کاهش اصطکاک بین قطعات متحرک، باعث افزایش طول عمر پمپ می‌شود. روغن‌کاری می‌تواند به صورت دستی یا خودکار انجام شود و نقش مهمی در جلوگیری از سایش یاتاقان‌ها و شفت دارد.
این اجزا در کنار هم، یک پمپ سیرکولاتور را قادر می‌سازند تا عملکردی پایدار، بی‌صدا و کارآمد داشته باشد. نگهداری و سرویس منظم هر کدام از این بخش‌ها، کلید افزایش عمر مفید دستگاه است.
شاید این سوال برایتان پیش بیاید که جنس بدنه پمپ سیرکولاتور موتورخانه چیست؟ جنس بدنه پمپ سیرکولاتور، چدن یا استیل است. به همین دلیل مقاومت بالایی در برابر عوامل مخرب محیطی از خود نشان می‌دهد. ساختار پمپ سیر کوله نیز به صورت تک فاز و سه فاز طراحی شده است و به شکل تک دور، سه دور و چهار دور در بازار موجود است.
ویژگی‌های پمپ سیرکولاتور موتورخانه چیست؟
از مهم‌ترین ویژگی‌های این نوع پمپ موتورخانه می‌توان به دور موتور آن اشاره کرد. این پمپ، حدود ۱۴۵۰ دور در دقیقه، دور موتور دارد، اما سیرکولاتورهایی نیز وجود دارند که تا ۲۹۰۰ دور در دقیقه، دور موتور دارند. همچنین در سایزهای ۵ الی ۶ اینچ تولید می‌شوند. پمپ سیرکولاتور می‌تواند جریان آب را به صورت یکنواخت توزیع کند. بنابراین برای ساختمان‌های بزرگ، بسیار مناسب و کاربردی است.
معرفی پمپ سیرکولاتورموتورخانه: انواع پمپ سیرکولاتور
پمپ‌های سیرکولاتور انواع مختلفی دارند. متداول‌ترین انواع پمپ سیرکولاتور شامل پمپ آب گرم، پمپ گردش آب رادیاتور و پمپ برگشت آب گرم مصرفی می‌شود. در ادامه با هر یک از این پمپ‌ها آشنا می‌شویم.
· پمپ آب گرم
اگر یک منبع کویلی ایستاده، وظیفه تامین آب گرم را برعهده داشته باشد، یک پمپ آب گرم می‌تواند کار را راحت‌تر کند. در واقع پمپ آب گرم، آب را در سراسر آن به گردش در می‌آورد.
· پمپ گردش آب رادیاتور
اگر برای سیستم‌های گرمایشی نیاز به گردش آب گرم باشد، از این نوع پمپ استفاده می‌شود. در واقع سیستم‌های گرمایش از کف و رادیاتورها به این نوع گردش آب، احتیاج دارند. فرقی ندارد که سیستم گرمایشی خانگی باشد یا مرکزی، یک پمپ گردش آب رادیاتور می‌تواند عملکرد آن را بهبود ببخشد.
· پمپ برگشت آب گرم مصرفی
یکی دیگر از انواع پمپ سیرکولاتور موتورخانه، پمپ برگشت آب گرم مصرفی است. در مکان‌هایی که آب گرم باید در هر لحظه در دسترس باشد، از این نوع پمپ استفاده می‌کنند. با استفاده از پمپ برگشت آب گرم مصرفی، آب گرم حتی در نزدیک‌ترین نقطه لوله نیز در دسترس است.
مزایای استفاده از پمپ سیرکولاتور موتورخانه
استفاده از پمپ سیرکوله موتورخانه مزایای زیادی در پی دارد. برخی از مهم‌ترین مزایای استفاده از پمپ سیر کوله در زیر آورده شده است.
- قابلیت انتقال آب با دمای بالا: این نوع پمپ به راحتی می‌تواند آب با دمای بالا را انتقال دهد، بدون اینکه اجزای داخلی‌اش دچار آسیب شود.
- سهولت در نصب: نصب پمپ سیرکولاتور بسیار آسان است و نیاز به تجهیزات خاصی ندارد. کافیست برای نصب آن از یک متخصص کمک بگیرید تا در مدت زمان کوتاهی آن را به سیستم موتورخانه اضافه کند.
- صدای کم: اغلب پمپ‌ها سر و صدای زیادی ایجاد می‌کنند، اما پمپ سیرکولاتور بسیار کم صدا است. لازم به ذکر است که پمپ‌های با دور موتور ۲۹۰۰ سر و صدای بیشتری نسبت به پمپ‌های با دور موتور ۱۴۵۰ دارند.
- قیمت مناسب: پمپ سیرکولاتور کاملا مقرون‌به‌صرفه است و خرید آن با توجه به نحوه عملکرد و مزایایی که در پی دارد، توصیه می‌شود. همچنین هزینه سرویس و نگهداری موتورخانه با وجود این پمپ کمتر می‌شود.
نصب پمپ سیرکولاتور
پمپ سیرکولاتور روی لوله برگشت آب گرم مرکزی به دیگ موتورخانه یا روی شاسی‌های تراز شده قرار می‌گیرد. معمولا این پمپ موتورخانه را باید در مسیر بازگشت آب در سیستم‌های گرمایشی نصب کرد. در واقع در سیستم‌های گرمایشی قبل از دیگ حرارت مرکزی باید پمپ سیرکولاتور موتورخانه را قرار داد.
در این حالت خروجی آب پمپ سیرکولاتور باید وارد دیگ شود و در فن کویل و رادیاتور، جریان پیدا کند. اگر بخواهیم آب گرم استفاده نشده به لوله‌کشی ساختمان برگردد، باید پمپ برگشت آب گرم قبل از منبع کویلی یا دو جداره روی لوله مربوط به برگشت آب گرم، نصب شود. این پمپ باید از نوع خطی ۱ اینچ باشد تا بهترین عملکرد را داشته باشد.
نکات مهم در نصب پمپ سیرکولاتور موتورخانه
- بر اساس مقرارت مربوط به تاسیسات ساختمان برای ساختمان‌هایی که ۸ واحد به بالا هستند، بهتر است هنگام نصب، یک پمپ سیرکولاتور رزرو نیز در نظر گرفته شود. این پمپ باید میزان هد، دبی و قدرت پمپ اصلی را داشته باشد.
- هنگام تفکیک عملکرد پمپ سیرکولاتور آب گرم و مسیر گردش آب گرم تغذیه دیگ در منبع کویلی، بهتر است برای هر مسیر، پمپ جداگانه‌ای نصب شود تا کل سیستم گرمایشی، عملکرد بهتری در فصول سال داشته باشد.
- حتما در لوله مکش پمپ‌ها، یک صافی نصب شود. همچنین در لوله ورودی و خروجی پمپ‌های سیرکولاتور از لرزه‌گیر استفاده شود.
نکات مهم در خرید پمپ سیرکولاتور
- قبل از خرید پمپ، میزان هد و دبی آب مورد نیاز برای سیستم گرمایشی را محاسبه کنید و پمپی خریداری کنید که متناسب با نیاز سیستم گرمایشی یا موتورخانه باشد.
- از قبل مشخص کنید که به چه نوع پمپ سیرکولاتوری نیاز دارید. سیرکولاتورهای خطی و زمینی بیشتر از سایر انواع سیرکولاتور استفاده می‌شوند.
- به برند و مدل پمپ دقت کنید. بهتر پمپ سیرکولاتور را از برندهای شناخته شده و مطرح، خریداری کنید.
- قدرت و دور موتور پمپ را به طور دقیق بررسی کنید. از پمپی استفاده کنید که قدرت و دور موتور آن متناسب با تعداد واحدهای ساختمان باشد. با این کار تامین آب مورد نیاز آسان‌تر می‌شود.
- نوع اتصال‌دهنده پمپ سیرکولاتور موتورخانه را بررسی کنید و از اتصال‌دهنده مناسب استفاده نمایید.
- به قطر لوله‌های ورودی و خروجی پمپ سیرکولاتور دقت کنید و از لوله‌های مناسب برای آن استفاده نمایید.
- میزان هد یا ارتفاع و دبی پمپ موتورخانه را به دقت بررسی کنید. منظور از دبی، حجم آب در گردش است.
کلام آخر
در این مطلب با پمپ سیرکولاتور، ویژگی‌ها و مزایای آن آشنا شدیم و محل قرارگیری و نصب آن را شرح دادیم. با نصب این پمپ در سیستم موتورخانه می‌توانید آب گرم مورد نیاز خود را به راحتی تأمین نمایید و شاهد بهبود عملکرد سیستم گرمایشی باشید. تجربه شما در مورد استفاده از پمپ سیرکولاتور چیست؟ نظرات و تجربیات خود را با ما در میان بگذارید. همچنین، در صورتی که با مشکل دلیل خاموش شدن مشعل موتورخانه مواجه شدید، ممکن است این مشکل به عملکرد پمپ سیرکولاتور یا سایر اجزای سیستم گرمایشی مربوط باشد که نیاز به بررسی دقیق دارد.
کلینیک انرژی ساختمان با تیمی متخصص و مجرب در زمینه تعمیرات چیلر در تهران اعم از چیلر تراکمی و جذبی، با بهترین هزینه بازسازی موتورخانه و تعمیر و نگهداری تاسیسات ساختمان بهترین خدمات را به شما ارائه می‌دهد. با بهره‌گیری از دانش فنی به‌روز و تجهیزات پیشرفته، ما تضمین می‌کنیم که تمامی نیازهای شما در حوزه تاسیسات به بهترین نحو برآورده شود. برای کسب اطلاعات بیشتر و بهره‌مندی از خدمات ما، با شماره‌های موجود در وبسایت تماس بگیرید.