مقدمه

برج خنک کننده دستگاهی است که برای خنک سازی آب و خارج کردن حرارت از محیط‌ها و تجهیزات صنعتی معمولا چیلر از آن استفاده می‌شود. اگر می‌خواهید با ابعاد مختلف برج خنک‌ کننده نظیر، کاربرد، مزایا، اجزای تشکیل دهنده و تعمیر برج خنک کننده آشنا شوید، این مطلب را تا انتها مطالعه نمایید.

پیشنهاد می کنیم این مطلب را نیز مطالعه کنید: تاسیسات ساختمان چیست؟

برج خنک کننده چیست؟

اگر بخواهیم برج خنک کننده را به زبان ساده تعریف کنیم، باید بگوییم دستگاهی است که وظیفه‌ی اصلی آن تولید آب سرد برای کارخانه‌ها و صنایع دیگر است. درواقع این دستگاه حرارت را در محیط‌های صنعتی کاهش داده و برودت به وجود می‌آورد .

اکثر کارخانه‌ها، پالایشگاه‌ها، نیروگاه‌ها و… به دلیل فعالیت‌های صنعتی حرارت زیادی تولید می‌کنند که باید به نحوی از محیط خارج شود و بهترین راه استفاده از برج‌های خنک کننده است.

برج خنک کننده چگونه کار می‌کند؟

در این برج، آب گرم خروجی از طریق کندانسور به بالای برج پمپاژ می‌شود و از آن‌ جا توسط نازل‌ها روی پکینگ‌ها ریخته می‌شود؛ اما در هنگام سقوط از بین پکینگ‌ها با هوا برخورد کرده و گرمای خود را به هوا انتقال می‌دهد. در انتها آب بعد از خروج از پکینگ‌ها به حوضچه‌ی انتهایی برج می‌ریزد.

شاید این مقاله برای شما مفید باشد: سرویس و نگهداری تاسیسات ساختمان

چه مکان‌هایی می‌توانند از برج خنک کننده استفاده کنند؟

همان طور که اشاره کردیم، برج‌های خنک کننده برای سرد کردن آب مصرفی صنایع استفاده می‌شود، بنابراین بدیهی است در محیط‌ پالایشگاه‌ها، پتروشیمی، نیروگاه‌ها، صنایع مثل فولاد، تولیدی و سیستم‌های تهویه‌ی مطبوع مورد استفاده قرار بگیرد.

در صنایع سنگین مثل پتروشیمی و نیروگاه‌های نفتی از برج خنک‌ کننده برای کاهش دمای بدنه‌ی دیگ بخار، مبدل‌ها و کوره‌ها استفاده می‌شود. در انواع کارخانه‌های سبک و سنگین بیشترین استفاده از برج خنک کننده گزارش شده است. در تهویه‌ی مطبوع، این دستگاه مخصوص تهویه مرکزی HVAC است که برای خنک کردن کندانسور چیلرها مورد استفاده قرار می‌گیرد.

انواع برج خنک کننده برحسب عملکرد

برای دانستن چگونگی تعمیر برج خنک کننده ابتدا باید با انواع آن آشنا شویم.

برج خنک کننده مدار باز: این نوع بیشتر برای محیط‌های خشک و کم رطوبت استفاده می‌شود. این نوع برج راندمان بالای حرارتی دارد و دمای آب را به دمای محیط می‌رساند؛ همچنین قیمت کمتری نسبت به برج‌های مدار بسته دارد.

برج خنک کننده مدار بسته:  این نوع در مناطق سردسیر و مناطقی که دمای محیط و تجهیزات شدیدا بالاست استفاده می‌شود. این نوع برج کمتر انرژی مصرف می‌کند، کمتر رسوب و خوردگی ایجاد می‌کند و عملکرد بسیار خوبی در فصول سرد سال دارد.

برج‌های هیبریدی(ترکیبی): این نوع برج ترکیبی از برج مدار باز و مدار بسته است.

انواع برج خنک کننده بر حسب ظاهر

 مکعبی: در دسته‌ی مدار باز‌ها قرار می‌گیرد و از مزایای آن می‌توان به راندمان بالا و نگهداری راحت اشاره کرد.

 مدور: یا همان استوانه‌ای یا مخروطی، در برج‌های چیلر مورد استفاده قرار می‌گیرد.

فایبرگلاس: دارای تشتک و بدنه‌ای از جنس فایبر گلاس  و خمره‌ای شکل است.جریان آب و هوا در این برج‌ها مخالف هم هستند.

ذوزنقه‌ای: این برج‌های چوبی ذوزنقه‌ای شکل دارای یک فن جریان محور در قسمت فوقانی است. این برج‌ها معمولا ظرفیت بالا و قطر فن زیادی دارند.

اجزای تشکیل دهنده برج خنک کننده

بدنه و پوسته: اغلب برج‌ها بدنه‌ای دارند که از آن‌ها محافظت کرده و موتورها، فن‌ها و دیگر اجزا را در خود جای می‌دهد.

 پکینگ( واسطه‌های انتقال حرارت ):  وظیفه‌ی آن‌ها این است که آب را به قطعات کوچیکتر تبدیل کند تا سطح انتقال آب و هوا افزایش پیدا کند. جنس اغلب آن‌ها پلاستیک یا چوب است.

ورودی هوا: برای ورود هوا به برج ورودی‌های به شکل متقاطع در قسمت بالایی برج یا به شکل متقابل در قسمت انتهایی برج وجود دارد.

 نازل یا سرشلنگ: این قسمت آب گرم را روی سینی‌ها اسپری می‌کند تا به خوبی روی آن‌ها پخش شده و سطح سینی‌ها خیس شود. جنس‌ آن‌ها اغلب از پلاستیک است اما گاهی از پلی‌ پروپلین، نایلون گلسفید و… ساخته می‌شود.

 فن ها: آبی که توسط نازل روی سینی پخش شده توسط فن‌ها خنک می‌شود . فن‌ها روی بدنه برج قرار دارند و جنس ‌آن‌ها اغلب از فیبر، آلومینیوم و فیبرهای تقویت شده با پلاستیک FRP است.

حوضچه آب سرد: جنس حوضچه‌های برج خنک کننده اغلب از بتن یا سیمان تقویت شده است. این حوضچه‌ها، آب سرد برجرا در بخش انتهایی جمع آوری کرده و به سمت سیستم‌های سرد سازی هدایت می‌کند.

 قطره‌گیرها: این قطعه جهت محافظت از پکینگ‌ها و جلوگیری از هدر رفتن آب استفاده می‌شود. تیغه‌های قطره‌گیر اجازه نمی‌دهند ذرات آب پخش و از محیط برج خارج شود. اگر این قطعه نباشد تمام قطرات آب توسط فن‌ها به بخار تبدیل شده و از برج خارج می‌شوند. جنس این قطعات از ترموپلاستیک است.

مزایای برج خنک کننده

از مزایای استفاده از برج خنک کننده می‌توان به تولید آسان و انبوه، قابل دسترس بودن، کاهش مصرف انرژی، سرد کردن آب در حجم بالا و هزینه‌ی کم اشاره کرد.

بدنه نوع فایبرگلاس این دستگاه نسبت به اشعه‌ی ماورا بنفش مقاوم بوده و در شرایط متغیر جوی بین تابستان تا زمستان پایدار است. رنگ بدنه‌ی آن به دلیل نوع ساخت در برابر نور خورشید ثابت می‌ماند.

برای دانش بیشتر: اهمیت سرویس و نگهداری موتورخانه

بیشتر بخوانید : تعمیر پمپ آب خانگی|عیب یابی و سرویس پمپ آب

تعمیر برج خنک کننده

قبل از شروع تعمیرات چه اقداماتی باید صورت بگیرد؟

لازم است قبل از شروع تعمیر یا سرویس برج خنک کن، یک سری اقدامات جهت ایجاد ایمنی انجام شود که در ادامه با آن‌ها اشنا خواهیم شد.

• هر دستگاهی در حالت خاموش این امکان را می‌دهد که به راحتی به بخش‌های مختلف آن دسترسی پیدا کرده و بتوان قطعات مختلف آن را جدا کرد؛ پس اطمینان حاصل کنید دستگاه کاملا خاموش است(برق پمپ‌ها و فن خاموش باشد).
• پمپ‌های تزریق مواد شیمیایی و پمپ فیلترهای شنی از سرویس خارج شوند.
• دستگاه‌های تولید آب بدون املاح خاموش شوند.
• وقتی دستگاه خاموش باشد به راحتی می‌توان اجزای مختلفی که به تعمیر احتیاج دارد را تشخیص داد؛ بعضی از این قطعات قابل تعمیر است اما بعضی دیگر باید تعویض شود.

تعمیر برج خنک کننده شامل چه اقداماتی می‌شود؟

• ابتدا آب سرد حوضچه تخلیه می‌شود؛ سپس تمام فن‌ها بررسی و درصورت لزوم تعمیر می‌شود.
• تمام شیرهای دستگاه باز شده و عمل روانکاوی صورت می‌گیرد.
• زوایای فن و یاتاقان الکترو موتورها تنظیم می‌شود.
• مکش پمپ‌ها بررسی و فیلتر آن‌ها تمیز می‌شود.
• پیکنگ‌ها، لوورها و قطره‌گیرها بررسی و درصورت شکستگی تعویض می‌شوند.
• لجن‌ها و گل موجود در حوضچه پاکسازی می‌شود.

پس از تعمیرات، تمام قطعات اضافی را از برج خارج کنید، دستگاه را تمیز نمایید، مطمعن شوید تمام قطعات سر جای خود قرار گرفته‌اند و سپس دستگاه را روشن کنید.

سخن آخر

برای  تعمیر برج خنک کننده، حتما از نیروی ماهر، متخصص و باتجربه استفاده کنید؛ زیرا کار بسیار حساسی است و به مهارت زیادی احتیاج دارد. علاوه بر این، این دستگاه نقش مهمی در صنایع ایفا می‌کند و لازم است سرویس و تعمیر آن جدی گرفته شود. چنانچه بعد از روشن کردن صدای غیرطبیعی شنیدید و یا عملکرد برج اختلال پیدا کرده بود، فورا دستگاه را خاموش مرده و عیب‌ یابی کنید.

شرکت کلینیک انرژی یک شرکت خدمات تاسیساتی است که ازجمله خدمات آن می توان به خدمات تعمیر و نگهداری استخر؛ موتورخانه؛ تعمیر و نگهداری چیلر جذبی و تراکمی و  … اشاره کرد.