چک‌لیست نگهداری تاسیسات
آیا شما به بررسی‌های مربوط به نگهداری سیستم تأسیسات احتیاج دارید؟ یا حتی ممکن است سیستم شما فقط یک یا دو سال کارکرده باشد. یا اینکه باوجود فعالیت چندین ساله عملکرد مطلوبی داشته باشد.
با همه‌ی این‌ها سیستم تأسیساتی شما به چک لیست نگهداری تاسیسات ساختمان و نگهداری منظم احتیاج دارد. از این جهت به این مسئله نگاه کنید که مثلاً شما یک ماشین جدید را خریداری کرده و هزینه‌ی زیادی را بابت آن پرداخته‌اید. آیا از چکاپ و سرویس کردن و نگهداری‌های آن غفلت می‌کنید؟ طبیعتاً خیر.
اگر وسیله‌ی شما کمی کهنه‌تر باشید و شما بخواهید که مدت‌زمان بیشتری به‌طور مطلوب فعالیت کند، حتماً باید نگهداری منظم و چکاپ آن را در نظر داشته باشید.
در مورد سیستم‌های تأسیساتی نیز این امر صدق می‌کند. وقتی شما روی یک دستگاه خنک‌کننده سرمایه‌گذاری می‌کنید طبیعتاً مایلید که از عملکرد مطلوب آن و سرویس‌دهی متناسب با هزینه‌ای که پرداخت کرده‌اید مطمئن شوید. اگر سیستم شما اواخر عمر میانگین خود را سپری می‌کند و شما قصد خرید سیستم جدید را ندارید حتماً باید آن را مرتباً سرویس کنید.
چرا باید برنامه‌ی نگهداری سالانه برای سیستم‌ها تأسیساتی داشته باشید؟
برنامه‌ی نگهداری تاسیسات ساختمان نه تنها مزایای فوری برای شما خواهد داشت بلکه احتمال بروز اختلال در سیستم را نیز کاهش خواهد داد. همه‌ی مصرف‌کنندگان مایل‌اند که از وجود دمای مطلوب در منزل طی فصول گرم و سرد اطمینان یابند. با یک برنامه‌ی نگهداری منظم می‌توانید سرویس‌دهی مناسب سیستم را تضمین کنید.
مزایای نگهداری منظم و داشتن چک لیست نگهداری تاسیسات
۱ . کاهش هزینه‌های قبوض
نگهداری نادرست و ضعیف از سیستم موجب بالا رفتن هزینه‌های قبوض شما خواهد شد. اگر سیستم با راندمان ماکزیمم خود فعالیت نکند، برای تأمین دمای مطلوب محیط انرژی بیشتری مصرف خواهد کرد. همانند مثال اتومبیل، نگهداری منظم از خودرو شما باعث می‌شود که مصرف سوخت آن کاهش یابد. برنامه‌ی منظم نگهداری موتورخانه مصرف انرژی را کاهش می‌دهد و به‌موجب آن هزینه‌های قبوض شما را کم می‌کند.
۲. چک لیست نگهداری تاسیسات برای کاهش هزینه‌ی تعمیرات
همه‌ی سیستم‌های تأسیساتی، حتی بهترین نوع آن‌ها نیز دچار مشکل خواهند شد. اما نگهداری تاسیسات ساختمان به صورت منظم به‌خودی خود به معنای رفع مشکلات نیز هست؛ زیرا مهندسین تاسیسات به‌موقع آن‌ها را عیب یابی کرده و رفع می‌کند. طبیعتاً تعویض تسمه قاب و یا اواپراتور خراب بسیار منطقی‌تر از تعمیرات پرهزینه و رفع آسیب‌های جدی است. نگهداری منظم به تکنسین این فرصت را می‌دهد که ایرادات سیستم را عیب یابی و رفع کند.
۳. جلوگیری از آسیب‌های ناگهانی
مثلاً یکی از شب‌های تابستان که هوا گرم‌تر از حالت معمول است و شما دوستان و آشنایان را به منزل خود دعوت کرده‌اید. و یا اواسط زمستان که برنامه‌ی یک دورهمی چندهفته‌ای را چیده‌اید. آخرین چیزی که شما نیاز دارید یک سیستم مطمئن است. شما باید بتوانید به‌راحتی به سرویس‌دهی سیستم خود اطمینان کنید تا در شرایطی که به آن نیاز دارید در ماکزیمم راندمان خود فعالیت کند. برنامه منظم نگهداری موتورخانه برای سیستم از خرابی‌های ناگهانی جلوگیری می‌کند. داشتن این برنامه یک تصمیم زیرکانه‌ی اقتصادی نیز محسوب می‌شود. صرف هزینه‌های ناچیز برای تعمیر و نگهداری موتورخانه منظم، احتمال بروز اختلالات جدی و تعمیرات اضطراری که هزینه‌ی زیادی را در بر دارند را کاهش می‌دهد.
۴. افزایش عمر تجهیزات
با بازگشت به مثال خودرو، یکی از دلایلی که شما مرتباً نگهداری اتومبیل خود را انجام می‌دهید این است که طول عمر آن را افزایش دهید و هزینه‌هایی که بابت خرید آن پرداخت کرده‌اید را جبران کنید. مجدداً این امر برای سیستم‌های تاسیساتی نیز صدق می‌کند. طبیعتاً شما نمی‌خواهید که به خاطر غفلت از نگهداری تاسیسات ساختمان، سیستم و فرسودگی و ازکارافتادگی آن مجبور باشید که هر ۳ یا ۴ سال یک‌بار آن را تعویض کنید. یک برنامه‌ی نگهداری منظم از تاسیسات ساختمان، عمر قطعات را طولانی کرده و احتمال بروز مشکلات جدی و تعویض زودهنگام دستگاه را کاهش می‌دهد.
بیشتر بخوانید : انواع سیستم تاسیسات و تفاوت سیستم‌های تجاری و خانگی
۵. بهبود کیفیت هوا
وقتی گردوغبار و ذرات دیگر از هوا گرفته شوند، طبیعتاً ساکنین و افراد خانواده راحت‌تر تنفس می‌کنند. اگر کسی از اعضای خانواده مبتلا به آسم یا آلرژی باشد کیفیت هوا بسیار حائز اهمیت است.
۶. حفظ امینت خانواده
اگر سیستم تاسیسات ساختمان و موتورخانه شما دچار مشکل شده باشد نه‌تنها سبب ایجاد نیاز به تعمیرات پرهزینه خواهد داشت، بلکه امنیت اعضای خانواده را نیز به خطر خواهد انداخت. هنگام اتصالی کردن سیم‌ها یا اتصالات، همیشه احتمال آتش‌سوزی وجود دارد. اگر برای تأمین گرمایش و برودت منزل از دو سیستم استفاده می‌کنید، (یک دستگاه تهویه هوای مطبوع ( چیلر ) برای تابستان و یک کوره برای زمستان) اگر نقصی در کوره ایجاد شود، خطرمشکلات مربوط به کربن مونوکسید نیز وجود دارد. برنامه‌ی نگهداری منظم، سیستم شما را در شرایط فعالیت مطلوب حفظ می‌کند و ایمنی بهتر را برای شما و خانواده رقم می‌زند؛ بنابراین تعمیر و نگهداری چیلر را نیز باید در برنامه خود بگنجانید.
چک‌لیست نگهداری پیشگیرانه‌ی سیستم‌های تاسیساتی
اگر برای گرمایش و برودت منزل از یک سیستم استفاده می‌کنید، باید برنامه‌ای برای نگهداری موتورخانه دو بار در سال داشته باشید؛ یک‌بار در بهار و یک‌بار هنگام پاییز یا به عبارتی هنگام تغییر حالت سیستم از برودت به گرمایش و برعکس. اگر سیستم‌های گرمایشی و برودتی شما مجزاست، به یک مهندس تاسیسات یا پیمانکار نگهداری موتورخانه ساختمان احتیاج دارید تا سیستم برودتی را در فصل بهار و کوره را هنگام پاییز بررسی کند.
نوع برنامه‌ی نگهداری که شما برای سیستم خود به آن احتیاج دارید به چند فاکتور وابسته است:
• سن سیستم
• شرایط سیستم
• سایز سیستم
• برند سیستم
• میزان استفاده‌ی شما از سیستم
• محل زندگی شما
چک لیست نگهداری تاسیسات تابستان و بهار
• تعویض تمامی فیلترها
• پاک‌سازی کندانسور و کویل‌های اواپراتور
• لوله‌های تخلیه و انسدادها را پاک‌سازی کنید تا از وجود جریان مطلوب در آن‌ها مطمئن شوید.
• ظروف تخلیه را از وجود هر آب راکد پاک‌سازی کنید تا از سرریزی آن جلوگیری شود.
• قرقره و تسمه‌های فرسوده را تعویض کنید.
• کانال‌ها را از جهت وجود گردوغبار، گرفتگی و ذرات بررسی کنید.
• شارژ مبرد را چک کرده و از عدم وجود هرگونه نشتی مطمئن شوید.
• ترموستات‌ها و کنترل‌های آن‌ها را بررسی کنید که به‌درستی تنظیم شده باشند.
• در صورت نیاز باطری‌ها را تعویض کنید.
• تمامی اتصالات و سیستم‌های الکتریکی را بررسی کنید.
• از عملکرد صحیح موتور فن اطمینان حاصل نمایید.
• برای حفظ جریان مطلوب دمنده‌ها ( فن ) و پره‌ها را بررسی کنید.
• قطعات متحرک را روغن‌کاری کنید.
• محفظه‌ی سیستم را برای اطمینان از عدم وجود نشتی بررسی کنید.
• مطمئن شوید که درب محفظه‌ی سیستم به‌درستی بسته شده باشد.
• اگر دستگاه در محیط خارجی قرار دارد اطراف آن را از وجود ذرات پاک‌سازی کنید.
لیست بالا شامل آیتم‌هایی می‌شود که با لحاظ کردن آن‌ها می‌توانید دستگاه تهویه مطبوع را برای فعالیت در آب‌وهوای گرم‌تر آماده کنید. نگهداری پیشگیرانه‌ی مربوط به زمستان نیز می‌تواند مشابه بسیاری از موارد ذکرشده و یا کاملاً متفاوت از آن‌ها باشد؛ با توجه به اینکه شما برای گرمایش و برودت منزل از دو سیستم مجزا استفاده می‌کنید و یا یک سیستم.
چک لیست نگهداری تاسیسات زمستان و پاییز
• هر ۳۰ تا ۹۰ روز فیلترها را تعویض کنید.
• مشعل احتراق را بررسی کنید.
• مبدل حرارتی یا قطعات گرمایشی را با احتیاط کامل بررسی کنید. اگر این قطعات آسیب ببینند می‌توانند خطرات مربوط به کربن مونوکسید را منجر شوند.
• دودکش را بررسی کنید و مطمئن شوید که به‌درستی به کوره متصل شده است.
• اگر از کوره گازی استفاده می‌کنید، تکنسین عدم وجود نشتی گاز را بررسی خواهد کرد.
• به یاد داشته باشید که حتماً فشار گاز را چک کنید.
• قرقره و تسمه‌های فرسوده را تعویض کنید.
• سینی و لوله های تخلیه را از وجود آب راکد پاک‌سازی کنید تا از سرریز شدن جلوگیری شود.
• سیم‌کشی‌ها و اتصالات الکتریکی را بررسی کنید.
• تمامی قطعات متحرک همچون موتورها و تکیه‌گاه‌ها را روغن‌کاری کنید.
• کنترل‌ها و ترموستات‌ها را بررسی کنید و مطمئن شوید که در دمای مناسب تنظیم شده باشند.
• پمپ حرارتی را چک کنید.
فراموش نکنید که این آیتم‌ها با توجه به فاکتورهای ذکر شده می‌توانند متفاوت باشند. اما این موارد به شما این آگاهی را می‌دهند که در یک قرارداد نگهداری پیشگیرانه باید به دنبال چه چیزهایی باشید.
راهنمای نگهداری و چک لیست نگهداری تاسیسات
با اینکه شما برای اطمینان از عملکرد صحیح سیستم خود در بهار و پاییز به یک مهندس تاسیسات برای بررسی آن احتیاج دارید؛ اما خودتان نیز می‌توانید برای حفظ عملکرد مطلوب تجهیزات در طول سال مراقبت‌هایی را انجام دهید. در ادامه روش‌های نگهداری سیستم ذکر شده است که با لحاظ کردن آن‌ها می‌توانید دمای مطلوب منزل را در تابستان و زمستان تأمین کنید.
روش های نگهداری سیستم برای تامین دمای مطلوب منزل در تابستان و زمستان
۱. استفاده از فیلتر مناسب
همان‌طور که پیش‌تر اشاره کردیم شما باید هر ۳۰ تا ۹۰ روز فیلترها را تعویض کنید. عجیب است که بسیاری از افراد این کار را نمی‌کنند. فیلتر تمیز به میزان قابل‌توجهی راندمان دستگاه شما را بهبود می‌بخشد. کثیف بودن فیلتر به این معناست که سیستم به‌منظور تأمین دمای مطلوب فعالیت خود را تشدید کند. شاید خرید ماهانه‌ی فیلتر به نظر کمی هزینه بر به نظر برسد اما این هزینه‌ها در کاهش قبوض شما جبران خواهد شد.
۲. پاک‌سازی ذرات در اطراف دستگاه خارجی
ذرات می‌توانند به‌راحتی در اطراف دستگاه در محیط خارجی انباشته شوند. در پاییز برگ‌ها می‌ریزند و هنگام بهار گرده‌ها در محیط معلق‌اند و همه‌ی این ذرات در اطراف دستگاه انباشته می‌شوند. مرتباً دستگاه خارجی ( کندانسر ) را چک کنید و مطمئن شوید که حداقل تا فاصله‌ی ۳۰ سانتی‌متری اطراف دستگاه تهویه مطبوع یا پمپ حرارتی تمیز باشد. به عبارتی حتماً شاخه برگ‌ها، آلودگی و گرده‌ها را از اطراف و روی دستگاه پاک‌سازی کنید. هنگام اصلاح چمن‌ها در تابستان حواستان باشد که چمن‌زن شما علف‌های بریده‌شده را به سمت دستگاه پرتاب نکند.
۳. لوله های مبرد را به‌صورت ماهانه چک کنید
لوله های مبرد که از سمت دستگاه به سمت منزل شما کشیده می‌شوند وسیله ایست که شما با بررسی آن از تأمین گرمایش و برودت در منزل خود اطمینان پیدا می‌کنید. اگر این لوله ها فرسوده شوند، نشتی داشته باشند و یا جدا شوند، شما نمی‌توانید دمای مطلوب را در منزل خود داشته باشید. حتی در زمستان هم باید حداقل ماهی یک‌بار آن‌ها را چک کنید.
۴. دستگاه را در حالت تراز و هم‌سطح با زمین حفظ کنید.
اگر می‌خواهید دستگاه شما به‌درستی فعالیت کند باید مطمئن شوید که هم‌سطح با زمین و تراز است و کج نشده. پس هر دو یا سه ماه یک‌بار دستگاه را بررسی کنید تا تراز باشد. اگر سیستم را روی لایه پد قرار داده‌اید بررسی کنید تا پد تکان نخورده باشد.
۵. انسدادها را رفع کنید
در اینجا یک ترفند عالی به شما معرفی می‌کنیم که می‌توانید برای جلوگیری از انباشته شدن آشغال و جلبک و مسدود کردن سیستم از آن استفاده کنید. یک فنجان آب را با مقداری وایتکس ترکیب کنید و به‌منظور تمیز کردن ذرات انباشته‌شده آن را در لوله‌های تخلیه کندانسور دستگاه تهویه هوای مطبوع بریزید. سالی یک‌بار این کار را انجام دهید.
۶. در فصل تابستان، ورودی آب به دستگاه بخار کوره را قطع کنید.
دلیلی ندارد که دستگاه بخار در تابستان روشن باشد. در اواخر تابستان و یا اوایل پاییز که هوا کم‌کم سرد شده است و شما می‌خواهید دستگاه گرمایشی خود را راه‌اندازی کنید، فیلتر جدید نصب کنید و رطوبت سنج خود را در حدود ۴۰ درصد رطوبت تنظیم کنید. و سپس ورودی آب را وصل کنید.
۷. تعداد زیادی از دریچه‌ها را نبندید
هیچ وقت بیشتر از ۲۰ درصد دریچه‌های منزل را نبندید. با بستن تعداد زیاد دریچه، به سیستم شما فشار زیادی وارد می‌شود تا دمای مطلوب را برای شما فراهم سازد.
۸. اگر دستگاه در داخل منزل نصب شده است، از میزان استاندارد نویز و بو آگاهی لازم را کسب کنید
هنگام راه‌اندازی دستگاه به بوها و سروصدای غیرعادی توجه داشته باشید. این علائم می‌توانند نشان‌دهنده‌ی مشکلات جدی باشند.
۹. پره‌های فن را بررسی کنید
این بررسی به این معنا نیست که در صورت خرابی، آن‌ها را تعویض کنید؛ (مهندسین تأسیسات این کار را هنگام انجام نگهداری‌های پیشگیرانه انجام می‌دهد.) اما هر دو ماه یک‌بار آن‌ها هم در حال حرکت و هم در حالت ثابت بررسی کنید تا علائم فرسودگی یا آسیب‌دیدگی نداشته باشند.
۱۰. شناساگر کربن مونوکسید منزل را چک کنید
بهتر است هنگامی‌که باطری آژیر آتش‌سوزی منزل را عوض می‌کنید، باطری‌های شناساگر کربن مونوکسید را نیز تعویض کنید. معمولاً شناساگر کربن مونوکسید و آژیر آتش‌سوزی یک دستگاه‌اند و شما کافی است هر ۶ ماه باطری یک دستگاه را تعویض کنید.
موارد ذکر شدی تعدادی از ترفندهایی هستند که می‌توانید برای اطمینان از عملکرد صحیح سیستم خود آن‌ها را انجام دهید. اگر متوجه هر مشکل خاصی شدید می‌توانید آن‌ها را با مهندس تاسیسات خود هنگام انجام تعمیر و نگهداری موتورخانه و بررسی در میان بگذارید.
در ادامه مواردی را ذکر کرده‌ایم که با انجام آن‌ها می‌توانید هزینه‌ی قبوض خود را در میزان حداقل نگه‌دارید.
• یک ترموستات قابل‌برنامه‌ریزی نصب کنید. با این کار می‌توانید تا حداقل ۱۰ درصد از هزینه‌ی قبوض مربوط به گرمایش در منزل خود بکاهید.
• از عایق‌کاری صحیح و تهویه‌ی مناسب در اتاق زیرشیروانی خود مطمئن شوید. این کار باعث می‌شود که در تابستان خنک باشند و در زمستان گرم بماند.
• اشیاء یا مبلمان را نزدیک یا روی دریچه‌ها قرار ندهید.
• اگر از پنکه سقفی استفاده می‌کنید، هنگام پاییز جهت چرخش آن را به خلاف جهت عقربه‌های ساعت تغییر دهید تا به هدایت هوای گرم به اتاق کمک کند.
• هنگامی‌که یک مهمانی با جمعیت زیاد را برگزار می‌کنید، دمای ترموستات را چند درجه کاهش دهید. گرمای بدن افراد این چند درجه را جبران خواهد کرد.
شرکت کلینیک انرژی که یک شرکت خدمات تاسیساتی است می تواند به شما در اموری مانند بازسازی و نوسازی موتورخانه؛ خدمات تعمیر و نگهداری استخر؛ تعمیر و نگهداری چیلر و … یاری برساند.
۰ Comments