در ادامه به معرفی ۱۸ روش و راهکار کارآمد برای کاهش میزان مصرف و هزینه انرژی در خانه و ساختمان می‌پردازیم. که تنها با امتحان کردن ۲ یا ۳ روش، علاوه بر اینکه شاهد تغییر چشمگیر در هزینه های قبوض خود خواهید بود، عملا به حفظ محیط زیست نیز پرداخته‌اید.
۱. عایق‌کاری در کاهش مصرف انرژی در تاسیسات
فرقی نمی‌کند که در چه فصلی از سال به سر می‌برید و در تاسیسات ساختمان از چه سیستم سرمایشی مانند کولر آبی یا گازی و یا سیستم‌های مختلف گرمایشی استفاده میکنید. در هر دو صورت باید مطمئن شوید که هوای داخل خانه، داخل و هوای بیرون، بیرون از خانه می‌ماند. برخی مصالح مصرفی ساختمان‌ها عمر مفیدی دارند و در اثر گذر زمان دچار اصطحلاک شده و باید به صورت مداوم تحت بازدید و در صورت لزوم، بازسازی قرار گیرند. سقف، درب‌ها و پنجره‌های ساختمان از جمله مناطقی در ساختمان هستند که بیشترین درز هوا از این نواحی صورت می‌گیرد. بنابراین عایق کردن آنها امری ضروری در حفظ و صرفه جویی در انرژی تاسیسات ساختمان محسوب میشود. علاوه بر آن ، به دلیل کاهش ساعت کارکرد تاسیسات ساختمان، عمر مفید آنها نیز افزایش پیدا میکند. همچنین در حفظ و نگهداری موتورخانه ها توصیه می کنیم سرویس و تعمیر به موقع اجزای آن به خصوص تعمیرات چیلر را جدی بگیرید.
۲. از پنجره‌ها غافل نشوید!
به جرات می‌توان گفت که پنجره‌های هر خانه، با اختلاف زیاد، اولین منبع تلف شدن انرژی در خانه است. در ادامه به بررسی چند پیشنهاد در روند بهبود وضعیت پنجره‌ها در خانه‌ها برای کاهش و صرفه جویی در مصرف انرژی تاسیسات خواهیم پرداخت.
- در اغلب خانه‌ها، از قاب‌های آلمینیومی برای پنجره‌ها استفاده می‌کنند. اما این جنس پنجره، به راحتی حرارت را از خود به بیرون و بالعکس، منتقل میکند. پیشنهاد ما برای جایگزین آلمینیوم، قاب‌هایی از جنس وینیل می‌باشد که در برابر انتقال جریان هوا مقاوم هستند.
- پنجره‌های دوجداره همواره از گزینه‌های مناسب برای جلوگیری از هدر رفتن انرژی هستند.
- به پنجره‌های خود رنگ دودی بزنید. اگر این مساله شما را نگران نمای بیرونی ساختمان کند، برای رفع این نگرانی نیز می‌توانید رنگ دودی را از داخل به پنجره‌های خود بزنید. این کار باعث جلوگیری از تلف شدن انرژی سیستم های سرمایشی و گرمایشی در فصول مختلف میشود.
- در طول روز پرده‌های خانهی خود را به کناری بزنید تا نه تنها از نور آفتاب، بلکه از گرمای آن نیز، بهره ببرید.
- استفاده از برچسب های شفاف کاهش دهنده میزان تشعشع خورشید از پنجره ها ، از ورود گرمای خورشید به داخل جلوگیری نمایید. با این روش اولا ساعت کارکرد فن کویل ها کاهش می یابد. در ثانی ساعت کارکرد و هزینه انرژی مصرفی تجهیزات تاسیسات ساختمان و موتورخانه نیز کاهش می یابد.
۳. وسایل قدیمی را با نوع جدیدتر آنها جایگزین کنید.
بدیهی است که موتورهای وسایل قدیمی، مصرف انرژی بالاتری نسبت به انواع جدیدتر آنها دارند. با جایگزین کردن این موتورهای قدیمی، گام بلندی در مسیر کاهش مصرف انرژی در تاسیسات و کاهش مبالغ قبض‌های خانهی خود برخواهید داشت. هنگام خرید محصولات جدیدی از قبیل پکیج‌های گرمایشی، کولرهای گازی یا آبی، چیلر تراکمی یا چیلر جذبی ، ماشین ظرفشویی، ماشین لباسشویی و … حتما توجه کنید که برچسب انرژی بر روی محصول حک شده باشد.
شاید برای شما ضروری باشد: بهبود مصرف انرژی در تأسیسات مکانیکی
۴. از وسایل الکتریکی، صحیح استفاده کنید.
در صورتی که وسیله الکتریکی جدیدی را خریداری کرده‌اید، ابتدا دفترچه راهنمای آن را دقیق مطالعه کنید. این کار به شما نحوه استفاده صحیح از آن دستگاه ومصرف انرژی صحیح آن را آموزش می‌دهد.
همچنین می‌توانید با کمی مدیریت، مصرف کلی انرژی در خانهی خود را تا سطح زیادی پایین آورید. برای مثال حتما زمانی از ماشین ظرفشویی یا لباسشویی استفاده کنید که پر هستند. یا اگر قصد خروج از خانه به مدت طولانی را دارید، بهتر است لوازم برقی بی‌استفاده را نه تنها خاموش کنید، بلکه از برق بکشید. زیرا در غیر این صورت، همچنان انرژی هدر خواهد رفت.
همینطور از توجه به یخچال نیز غافل نشوید. این وسیله برقی به دلیل اینکه همیشه باید به برق باشد، از مصرف انرژی بالایی برخوردار است بنابراین بهتر است با توجه به دمای محیط، دمای آن را تنظیم کنید.
۵. آب‌گرم‌کن خود را، “گرم” نگه دارید.
کلمه گرم می‌تواند در دید افراد مختلف، دارای تعاریف متفاوتی باشد بنابراین وقتی گفته میشود که آب‌گرم‌کن خود را گرم نگه دارید، ممکن است هرکس برداشت متفاوتی بکند. دامنه گرمایی مناسب برای آبگرم مصرفی بین ۴۵ تا ۴۸ درجه، می‌باشد. پس بهتر است دمای آبگرم مصرفی خود را در این محدوده نگه دارید. در صورتی که ساختمان شما دارای موتورخانه و فاقد کنترل هوشمند دمای آبگرم مصرفی است، از اپراتور تاسیسات خود بخواهید دمای دیگ موتورخانه را طوری تنظیم کند تا دمای آبگرم بیشتر از ۴۸ درجه نرود. در صورتی که سیستم کنترل هوشمند موتورخانه را دارا هستید، بصورت خودکار دمای آبگرم مصرفی تنظیم خواهد شد. در صورت تمایل به نصب و راه اندازی سیستم کنترل هوشمند موتورخانه و کاهش مصرف گاز ساختمان ، از صفحات مربوطه در سایت ما بازدید و یا با کارشناسان ما تماس حاصل فرمایید.
همچنین توجه به عایق بودن لوله‌ها و خطوط جریان آب داغ برای جلوگیری از خنک شدن سریع آن، از دیگر روش‌های صرفه‌جویی در مصرف انرژی است.
بیشتر بدانید: جلوگیری از یخ زدن لوله در زمستان
۶. اصلاح سیستم گرمایشی کاهش مصرف انرژی در تاسیسات
امروزه در بیشتر خانه‌ها از سیستم‌های گرمایشی پیشرفته‌ای استفاده میشود. اما هر سیستم مدرن و پیشرفته‌ای نیز در اثر گذر زمان و استهلاک، نیاز به بازبینی و اصلاح دارد. در ادامه به معرفی چند روش برای اصلاح سیستم گرمایشی خانه، خواهیم پرداخت. فراموش نکنید که نکات زیر، صرفا به معرفی این روش‌ها می‌پردازد و جنبه‌ی اطلاع‌رسانی دارد و برای اقدام به هرکدام از آنها، حضور نیروی متخصص آن، امری ضروری به حساب می‌آید.
- تاسیسات گرمایشی خود را به روز کنید. دستگاه‌های جدیدتر با بازدهی و راندمان حرارتی بالاتر، گاز کمتری می‌سوزاند، کربن کمتری تولید میکند و در نهایت داغ‌تر می‌سوزد.
- فیلترهای هوای دستگاه خود را عوض کنید. تعویض فیلترهای هوای کثیف و جایگزین آن با فیلترهای نو و تمیز، باعث راحت‌تر شدن گردش هوا در دستگاه شما و در نتیجه کاهش مصرف انرژی در تاسیسات میشود.
- عایق کردن لوله‌کشی خانهی خود را فراموش نکنید. این کار باعث میشود که جریان متناوب گرمای خانهی شما تا رسیدن به مقصد خود (شیرآب و …) گرمای خود را به بهترین شکل ممکن، حفظ کند.
- از سیستم های کنترل هوشمند موتورخانه قابل برنامه‌ریزی استفاده کنید. این دستگاه مدرن در غیاب شما در خانه، تاسیسات گرمایشی شما را خاموش و برای ایجاد فضای گرم قبل از حضور شما، خانه را گرم میکند.
۷. جایگزین کردن لامپ‌های فلورسنت با لامپ‌های رشته‌ای
لامپ‌های کم مصرف یا لامپ‌های فلورسنت فشرده، یک نوع از لامپ‌های فلورسنت است که به تدریج جایگزین لامپ‌های رشته‌ای میشود. این لامپ‌ها از جهات مختلف نسبت به لامپ‌های رشته‌ای، برتری دارند. کاهش میزان مصرف تا ۳ و ۴ برابر ، تولید گرمای کمتر و عمر به مراتب بیشتری نسبت به لامپ‌های رشته‌ای دارند که این خصوصیات باعث شده تا به تدریج جایگزین مناسبی برای لامپ‌های رشته‌ای، تلقی بشوند. اگرچه در ابتدا برای خرید لامپ‌های کم‌مصرف فلورسنت هزینه‌ی بیشتری نسبت به لامپ‌های رشته‌ای میکنید، اما در نهایت با در نظر گرفتن همه‌ی مزایای مهمی که لامپ‌های کم‌مصرف دارند، خرید آنها مقرون به صرفه به نظر خواهد رسید. حتی استفاده ترکیبی از لامپ‌های فلورسنت و لامپ‌های رشته‌ای در کنار هم نیز، در مجموع می‌تواند تاثیر مثبتی بر مصرف انرژی خانهی شما داشته باشد.
۸. نصب پنل‌های خورشیدی
شاید تصور کنید که این ایده، ایده‌ای دور از دسترس و خارج از توان و امکانات موجود در ایران باشد. اما شاید برایتان جالب باشد که بسیاری از منازل مسکونی مدرن در ایران نیز، از این سیستم برای تولید و مصرف انرژی استفاده می‌کنند. گرمای دریافتی از طریق این پنل ها ، به موتورخانه ساختمان منتقل و در آنجا برای گرمایش آبگرم مصرفی ساختمان و یا تاسیسات استخر استفاده میشود. برای دریافت اطلاعات دقیق‌تر و با توجه به موقعیت مکانی و جغرافیایی منزل خود، با یک شرکت پیمانکار سامانه‌های خورشیدی یا یک متخصص تاسیسات، تماس و در این رابطه با آنها مشورت کنید.
۹. کاشت درخت برای کاهش و صرفه جویی در انرژی تاسیسات
احتمالا با خود فکر کنید که کاشت درخت، می‌تواند چه ربطی به حفظ انرژی منزل شما داشته باشد! درخت‌ها علاوه بر ایجاد محیطی دلپذیر و زیبا و هوای سالم‌تر، می‌توانند نقش ویژه‌ای در کاهش مصرف انرژی در خانه و در دو فصل تابستان و زمستان، ایفا کنند.
گونه‌ی درخت‌های برگ‌ریز یا خزان‌دار مانند چنار، افرا و …، از گونه‌های مدنظر برای استفاده می‌باشند. توصیه میشود این درختان، در قسمتی از حیاط که روبروی نورگیرترین پنجره خانه (معمولا در قسمت غربی) واقع شده، کاشته شوند. در این شرایط در فصل تابستان و در زمانی که درخت پر برگ است، از ورود نور مستقیم آفتاب که باعث ایجاد گرمای شدیدی میشود، جلوگیری کرده و آنجا را خنک‌تر می‌سازد. این موضوع باعث کاهش ساعت کارکرد چیلر در موتورخانه می‌گردد. همچنین در فصل زمستان و با برگ‌ریزان درخت، به راحتی نور آفتاب از لابه‌لای شاخه‌ها و پنجره عبور میکند و باعث گرم‌تر شدن محیط داخلی میشود. بنابراین با کاهش ساعت کارکرد مشعل برای گرمایش منزل، هزینه گاز مصرفی کاهش می یابد.
بیشتر بدانید: ۱۰ روش حفظ انرژی سیستم سرمایشی در تاسیسات ساختمان
۱۰. نصب سیستم جمع‌آوری و ذخیره آب باران
حتما بارها برای شما پیش آمده است که با بارش باران به این فکر کنید که این آب می‌تواند در جای بهتری به جز فاضلاب‌های شهری و جوی‌ها، جاری شود. تقریبا در تاسیسات تمامی خانه‌های کشورهای پیشرفته، سیستم جمع‌آوری و ذخیره آب باران هستند. مخزنی که از آب ذخیره شده در آن برای آبیاری گل و گیاه استفاده میشود. شما نیز می‌توانید خود یا با گرفتن یاری از متخصص تاسیسات، با ساخت یک مخزن خانگی، از هدر رفتن آب لوله‌کشی و تصفیه‌شده‌ی شیر آب به منظور آبیاری گیاهان، به راحتی جلوگیری کنید.
۱۱. کاهش دمای ترموستات
موثرترین روش برای کاهش مصرف انرژی در تاسیسات، کاهش دمای ترموستات است. ما فرض را بر این نمی‌گیریم که شما در مناطق یخ زده زندگی میکنید اما چند درجه دمای پایین تر آسیبی به شما نخواهد رساند. در واقع بر اساس اظهارات انجمن های معتبر، تجربیات نشان می‌دهند که با هر یک درجه کاهش دمای ترموستات، شما می‌توانید ۳% از هزینه‌های قبوض خود کاهش دهید. و علاوه بر آن اگر شما هنگامی که در خانه حضور ندارید و یا شب‌ها ( حداقل ۱۶ ساعت در روز) دمای آن را ۱۰ درجه کاهش دهید، تا حدود ۱۴% در هزینه‌ی گاز صرفه جویی کرده‌اید.
و اگر احیاناً فراموش میکنید که این کار را انجام دهید، ترموستات قابل برنامه ریزی نصب کنید تا بتوان زمان های کاهش و افزایش دما را به وسیله‌ی آن تنظیم کرد. در این صورت شما مجبور نیستید که هربار از منزل خارج می‌شوید یا به خانه برمی‌گردید آن را تنظیم کنید.
استفاده از ترموستات و صرفه جویی در مصرف انرژی
۱۲. استفاده از گرمای خورشید
همچنان موضوع در مورد پنجره‌هاست که می‌توانیم از طریق آنها از قدرتمندترین منبع گرما یا همان خورشید بهره ببریم. خورشید می‌تواند به میزان خیلی زیادی گرما را برای محلی که در معرض آن قرار دارد، تأمین کند. خورشید خالص ترین منبع طبیعی و آسان ترین روش آماده سازی منزل برای زمستان است که ما در اختیار داریم. حتماً هنگامی که هوا آفتابی است سایه‌بان‌ها را ببندید و هنگام شب آن ها را مجدداً باز کنید.
حتی در هنگام روز هم ممکن است شما از ترموستات استفاده کنید. اما هنگامی که نور خورشید مستقیماً به آشپزخانه یا اتاق نشیمن شما می‌تابد می‌توانید با خیال راحت دمای آن را کم کنید و به میزان خیلی بیشتری باعث کاهش هزینه قبض گاز می شود.
۱۳. کاهش دمای آب
اغلب افراد از این مسئله آگاهی ندارند اما ترموستات‌ها دارای دمای داخلی هستند. هنگامی که آن ها را خریداری میکنید این دما از قبل تنظیم شده است. اغلب سازندگان محصولات خود را در دمای ۶۰ درجه‌ی سانتیگراد تنظیم می‌کنند. اما اغلب افراد در واقع به این دمای بالا برای آب احتیاجی ندارند. برای اکثر مصرف کنندگان دمای ۴۸ درجه کافی است. برخی ممکن است هنگام دوش گرفتن متوجه این اختلاف دما بشوند اما اغلب افراد توجهی به آن ندارند. اگر به دلیل قانع کننده تری احتیاج دارید می‌توانیم بگوییم که بر اساس اظهارات وزارت نیرو در کشور پیشرفته آمریکا شما می‌توانید با کاهش ۱۰ درجه از دمای آب، ۳ تا ۵% باعث کاهش و صرفه جویی در انرژی تاسیسات شوید.
۱۴. تنظیم شومینه موثر برای صرفه جویی در انرژی تاسیسات
در آخر، یکی دیگر از مهمترین منبع گرما در خانه شومینه است. به هرحال شما به یک دلیلی آن را در منزل خود ایجاد کرده‌اید پس باید از آن استفاده بهینه را داشته باشید. با این حال شومینه هم مانند در و پنجره یک مسیر را برای خروج گرما ایجاد میکند. پس هنگامی که از آن استفاده نمی‌کنید حتماً دمپر آن را ببندید و محل باز آن را بپوشانید.
دمپر را مانند یک پنجره‌ی اضافی فرض کنید. طبیعتاً شما هیچگاه در زمستان و زمانی که سیستم گرمایشی روشن است، پنجره را باز نمی‌گذارید.
۱۵. شستشوی لباس‌ها با آب سرد
یکی دیگر از راهکارهای کاهش مصرف انرژی ساختمان، شستن لباس‌ها با آب سرد است. شستشوی لباس‌ها از امور ضروری و هفتگی افراد به شمار می‌آید. این کار باعث مصرف انرژی زیادی میشود. مخصوصاً اگر از آب گرم استفاده شود. در حقیقت بیشترین میزان انرژی، طی روند شستشوی لباس‌ها با آب گرم مصرف میشود. استفاده از آب سرد می‌تواند مزایای اقتصادی زیادی به همراه داشته باشد. به عنوان مثال، مصرف کنندگان می‌توانند با کاهش دمای آب تا ۱۵ درجه، مصرف انرژی را کاهش داده و همچنین هزینه‌های مربوط به برق را نیز کم کنند. در برخی موارد گزارش شده است که شستن لباس‌ها با آب سرد می‌تواند باعث طولانی‌تر شدن عمر لباس‌ها شود.
۱۶. تلویزیون را به مدت طولانی روشن نگه ندارید
به منظور کاهش و صرفه جویی در انرژی ساختمان لازم است به خاموش نگه‌داشتن لوازم برقی مانند تلویزیون توجه شود. بسیاری از مواقع پیش می‌آید که از تلویزیون هیچ استفاده‌ای نمی‌شود، ولی همچنان روشن است. ممکن است گاهی ساعت‌ها تلویزیون روشن باشد و افراد خانه هیچ توجهی به آن نکنند. بسیاری از بانوان هنگام انجام کارهای روزمره، تلویزیون را روشن می‌گذارند. بهتر است که در این مواقع تلویزیون خاموش شود. چنانچه شما نیز از افرادی هستید که دوست دارید هنگام کار کردن صدایی در خانه شنیده شود، می‌توانید به جای آن از رادیو استفاده کنید. زیرا مصرف انرژی آن پایین‌تر است.
۱۷. پوشش مناسب فصل
با پوشیدن لباس‌های مناسب فصل و همچنین تنظیم دمای منزل می‌توانید تا حدود زیادی به کاهش مصرف انرژی در ساختمان کمک کنید. زمانی که فصل زمستان است و شما احساس سرما میکنید، بهتر است از لباس‌های گرم بیشتری استفاده نمایید. درب اتاق‌هایی که از آنها استفاده نمی‌شود را ببندید. همچنین در فصل تابستان از پتو استفاده نکنید. گاهی اوقات افراد در فصل تابستان از پتو استفاده می‌کنند و جهت رفع گرما، اقدام به کم کردن درجه کولر می‌نمایند. بنابراین باعث افزایش مصرف انرژی خواهند شد. بهترین درجه در فصل تابستان برای کولر ۲۴ درجه است.
انرژی را در محل کار خود نگه دارید
۱۸. دیگر راه‌های سریع کاهش مصرف انرژی در تاسیسات
۱. تغییر جهت چرخش پنکه سقفی.
2. مطمئن شوید که هنگام روشن بودن سیستم گرمایشی دریچه ها پوشیده نباشند.
3. به میزان خیلی کم از فن‌های هواکش برای مکش هوای داغ به سمت بیرون استفاده کنید.
کلینیک انرژی ساختمان ارائه دهنده خدمات پشتیبانی و نگهداری تاسیسات ساختمان، سرویس و نگهداری استخر، بازسازی موتورخانه و … است که درصورت نیاز می توانید برای دریافت مشاوره با کارشناسان ما تماس بگیرید.
اهمیت کاهش مصرف انرژی
صرفه جویی در مصرف انرژی در ساختمان از مهمترین مسائل جهانی است. امروزه با افزایش روز افزون جمعیت و پیشرفت تکنولوژی، مدیریت انرژی به اولویت‌های اساسی کشور تبدیل شده است. مصرف انرژی کارآمد و بهینه نه تنها می‌تواند باعث حفظ منابع طبیعی شود، بلکه از نظر اقتصادی و زیست محیطی نیز دارای اهمیت است. انرژی از ارکان اساسی زندگی مدرن محسوب میشود.
هر روزه جهت انجام فعالیت‌های روزمره از روشنایی منزل گرفته تا تأمین سوخت خودرو و صنعت، به انرژی نیاز است. ولی با توجه به محدودیت این منابع و تأثیرات منفی محیطی، بهتر است که انرژی به صورت بهینه مصرف شده و تا حد ممکن در مصرف آن صرفه‌جویی شود. راه های کاهش و صرفه جویی در انرژی در این مقاله بیان شده است. در ادامه به بررسی ضرورت این مهم می‌پردازیم.
حفظ منابع طبیعی
منابع انرژی فسیلی مثل نفت، زغال سنگ، گاز و… منابع غیر قابل تجدید و محدودی هستند. با کاهش مصرف منابع می‌توان به حفظ آن برای نسل آینده کمک کرد. علاوه بر آن، مصرف بیش از حد منابع باعث کاهش کیفیت هوا شده و منجر به تخریب محیط زیست و کمبود آب خواهد شد.
کاهش هزینه‌های اقتصادی
مصرف بی‌رویه انرژی باعث افزایش هزینه‌های اقتصادی می‌گردد. با اجرای راه های کاهش مصرف انرژی می‌توان هزینه‌های مرتبط با تولید و توزیع انرژی را تا حد ممکن کاهش داد و در نتیجه فشار مالی که بر خانوارها و صنایع وجود دارد نیز کمتر میشود.
کاهش آلودگی‌های زیست محیطی
به کار بردن سوخت فسیلی می‌تواند باعث تولید گاز گلخانه‌ای و آلودگی هوا شود. این گازها از عوامل اصلی تغییر اقلیمی و گرمایش جهانی به شمار می‌آیند. کاهش دادن مصرف انرژی باعث کاهش انتشار این گازها شده و در نتیجه می‌تواند به بهبود کیفیت هوا و همچنین سلامت عمومی کمک کند. صرفه جویی در مصرف انرژی در ساختمان یکی از مهمترین عوامل کاهش آلودگی زیست محیطی محسوب می‌گردد.
برای دانش بیشتر: انرژی را در محل کار خود نگه دارید
نقش دولت بر کاهش و صرفه جویی در انرژی
برای کاهش مصرف انرژی لازم است همه عوامل دست به دست همدیگر داده و این امر ضروری را پیش ببرند. دولت‌ها نیز در این زمینه نقش بسزایی را ایفا خواهند کرد. در ادامه مطلب به بررسی این موضوع و نقش دولت در کاهش دادن مصرف انرژی می‌پردازیم.
• تدوین قوانین و سیاست‌های حمایتی
دولت‌ها با تدوین قوانین و سیاست‌های حمایتی می‌توانند نقش بسیار مهمی را بر صرفه جویی در انرژی ساختمان ایفا کنند. این قانون می‌تواند شامل قوانین الزام آور جهت بهینه‌سازی مصرف انرژی در ساختمان، صنعت و حمل و نقل باشد.
• ارائه تسهیلات تشویقی و مالی
ارائه تسهیلات تشویقی و مالی به شهروندان و کسب و کارها می‌تواند انگیزه زیادی برای سرمایه‌گذاری در راه های کاهش مصرف انرژی ایجاد کند. این تسهیلات می‌تواند شامل وام کم بهره، تخفیف مالیاتی و کمک مالی باشد.
• توسعه زیرساخت‌های انرژی تجدید پذیر
سرمایه‌گذاری در توسعه زیرساخت انرژی‌های تجدید پذیر مثل انرژی خورشیدی، انرژی بادی و آبی می‌تواند باعث کاهش وابستگی به سوخت فسیلی و همچنین کاهش دادن مصرف انرژی شود. این انرژی نه تنها پایدارتر است، بلکه تأثیرات زیست محیطی آن نیز کمتر خواهد بود. علاوه بر آن، بهینه سازی و کاهش مصرف گاز هم نوعی سرمایه‌گذاری محسوب می‌گردد.
چرا باید در مصرف انرژی صرفه جویی کرد؟
حفظ انرژی در معنای عام به معنی صرفه‌جویی در انرژی و استفاده از انرژی کمتر جهت کاهش هزینه‌ها و همچنین کاهش اثرات زیست محیطی است. در واقع استفاده کمتر از برق، گاز و یا هر منابع انرژی دیگر می‌تواند مزایای زیادی جهت کاهش و صرفه جویی در انرژی ساختمان به دنبال داشته باشد. منابع انرژی در سیاره زمین محدود است و مصرف درست آن باعث حفظ منابع برای طولانی مدت شده و از زیستگاه‌ها و محیط زیست حفاظت میکند. موارد زیر از دلایل صرفه جویی در مصرف انرژی در ساختمان به شمار می‌آید.
• کاهش هزینه‌ها و قبوض
• جلوگیری از آلودگی هوا
• جلوگیری از گرم شدن زمین
• کاهش اثرات زیست محیطی
• مسئولیت در قبال آیندگان
• کاهش استفاده از سوخت‌های فسیلی
مدیریت مصرف انرژی چگونه می‌تواند باعث کاهش هزینه‌ها شود؟
مدیریت انرژی به معنای کاهش میزان مصرف حامل انرژی و هزینه‌های مربوط به آن است. این مورد با در نظر گرفتن موقعیت جغرافیایی، پارامترهای اقتصادی، فنی و زیست محیطی در مصرف کننده نهایی مانند مجتمع‌های ساختمانی و یا مجتمع‌های اداری، آموزشی و… سنجیده میشود. نخستین مرحله در مدیریت کاهش مصرف انرژی ساختمان، شناخت وضعیت موجود و همچنین ساختار فعلی مصرف انرژی در هر ساختمانی است.
پس از شناسایی کامل راهکارها، باید نقشه اجرای آنها تکمیل شود و بر اساس معیار فنی و اقتصادی، راهکارهای مد نظر انجام شود که این مرحله را دومین مرحله از مدیریت برای صرفه جویی در انرژی می‌نامیم. در مرحله سوم، اثرات راهکارها باید ارزیابی شده و میزان ماندگاری و اثربخشی آنها را بر وضعیت مصرف انرژی در ساختمان اعتبارسنجی کرد. در این مرحله می‌توان میزان موفقیت راهکارها را در کوتاه مدت و طولانی مدت بیان نمود.
کاهش مصرف انرژی: توجه به برچسب انرژی در لوازم برقی
برای کاهش مصرف انرژی، زمانی که اقدام به خرید وسایل جدید برقی میکنید، حتماً به برچسب مصرف انرژی آن توجه نمایید. برچسب انرژی که روی کالاها نصب میشود، با حروف انگلیسی از A تا G رتبه‌بندی شده است. هر کدام از آنها نشان دهنده میزان مصرف انرژی هستند. حرفA نشان می‌دهد که مصرف انرژی در بهترین حالت خود قرار دارد و با رنگ سبز مشخص میشود. حرف G نشان دهنده پایین‌ترین کیفیت از نظر مصرف انرژی است که با رنگ قرمز نشان داده شده است.
در رتبه‌بندی جدید، حروف با نشانه‌های A++ شروع میشود و تا D ادامه پیدا میکند. لوازمی که با نشان انرژی A هستند، علاوه بر مصرف انرژی پایین، بازدهی آنها نیز بالاست و کارایی بهتری دارند. بنابراین هنگام خرید لوازم الکترونیکی دقت کنید که برچسب مصرف انرژی آنها A+ یا A++ یا A+++ باشد.
۹ عادت جدید برای کمک به صرفه جویی مصرف انرژی در خانه
۱.از دستگاه‌های تعبیه شده برای انواع پخت‌وپز استفاده کنید.
به طور معمول در صورتی که قصد پخت یک وعده‌ی غذایی کامل را داشته باشید، استفاده کردن از اجاق گاز، اولین گزینه شما هست. اما وقتی فقط قصد پخت برنج یا تفت دادن سبزیجات و یا تست کردن نان را دارید، توصیه میشود از دستگاه‌های مخصوص و تعبیه شده‌ای چون ماکروویو، پلوپز، سرخ‌کن و یا تستر، استفاده کنید. این دستگاه‌های کوچک‌تر از اجاق گاز، به دلیل اینکه برای یک عمل خاص تعبیه شده‌اند، میزان انرژی کمتری را مصرف می‌کنند.
۲.خاموش کردن دستگاه‌های الکترونیکی بی‌استفاده
حداقل برای هر کدام از ما یک بار پیش آمده است که بجای خاموش کردن لامپ یا دستگاه‌های الکترونیکی که از آنها استفاده‌ای نمی‌کنیم، آنها را روشن رها کرده و به کار دیگری می‌پردازیم. این عادت غلط که هزینه‌ای گزاف به دنبال دارد، خسارت‌های متعددی از جمله قبض‌های سرسام‌آور و کم شدن عمر دستگاه‌های الکترونیکی را در پی دارد. سعی کنید که اشتباه‌های زیر را ترک کنید:
- در هنگام خروج از اتاق حتی به مدت چند دقیقه، لامپ آنجا را خاموش کنید.
- در هنگام ترک منزل یا محل کار، سیستم سرمایشی مانند فن کویل یا کولرگازی را خاموش کنید.
- در هنگامی که از لپ‌تاپ یا کامپیوتر خود استفاده نمی‌کنید، آن را در حالت Hibernate بگذارید.
- در صورتی که بیشتر از یک شب از خانه یا دفتر خود، خارج شده‌اید، تمامی پریزهای دستگاه‌های الکترونیکی، شارژر و … را از برق بکشید. زیرا تا زمانی که این دستگاه‌ها به برق متصل هستند، انرژی مصرف می‌کنند.
۳.از آب لوله‌کشی، حراست کنید!
آبی که از آن به عنوان آب لوله‌کشی نام برده میشود و در منازل همه‌ی ما به راحتی قابل دسترس است، متحمل زحمت و انرژی زیادی شده تا به آنجا برسد. آب لوله‌کشی معمولا مراحل مختلفی چون سالم‌سازی، فیلتر کردن و آغشته‌سازی به کلر و … را پشت سر می‌گذراند تا به لوله‌های آب سراسر شهر برسد. همچنین در موتورخانه و انواع تاسیسات ساختمان های امروزی بخاطر ارتفاع آنها، تجهیزاتی مانند پمپ های آبرسانی ، سیستم های تصفیه و تابلوهای برق در حال کار هستند تا آب با فشار و کیفیت مناسب به واحدها منتقل شود. بنابراین پیدا کردن راه‌های صرفه‌جویی در مصرف آب، جزو مسئولیت‌های شهروندی به شمار می‌آید. در ادامه به معرفی چند روش پیشنهادی می‌پردازیم.
- کوتاه کردن مدت زمان استحمام.
- بستن شیر آب هنگام مسواک زدن یا شستن دست‌ها.
- پر کردن سینک و شستن ظروف در آن بجای باز گذاشتن شیر آب و هدر رفتن آن در حین شستشوی ظروف.
- استفاده از ماشین ظرفشویی بجای شستن با دست.
- پر کردن ماشین ظرفشویی و استفاده از تمام ظرفیت آن زمان روشن کردن.
- استفاده آب‌های اضافی آشپزخانه جهت آبیاری گیاهان.
- نوسازی، بازدید و رسیدگی به تاسیسات آب و فاصلاب و سرویس موتورخانه ساختمان.
- عدم استفاده از آب شرب در تاسیسات استخر ساختمان(خدمات استخر).
- استفاده از آب چاه همراه با سختی گیر جهت استفاده برای موتورخانه ، برج خنک کننده و چیلر.
۴.لباس‌ها را برای خشک شدن آویزان کنید.
خشک کردن لباس‌ها با خشک کن ماشین لباسشویی، انرژی برق و آب زیادی مصرف میکند. در صورت نداشتن عجله، خشک کردن لباس‌ها در هوای آزاد، نه تنها باعث ذخیره شدن انرژی بیشتری میشود، بلکه باعث تمیز شدن لباس‌ها به صورت طبیعی و از بین رفتن باکتری‌های آن در نور آفتاب میشود. همچنین از پهن کردن لباس‌های خیس در داخل خانه اجتناب کنید زیرا این کار باعث ایجاد کپک و بوی نا در منزل میشود.
۵.فقط در زمان‌هایی که ماشین لباسشویی و ظرفشویی پر هستند، از آنها استفاده کنید.
در زمان مناسب و در ساعت‌های خارج از اوج مصرف، فقط در شرایطی که ظرف‌ها و لباس‌های نشسته‌‌ی کافی دارید، از این دو دستگاه استفاده کنید. ماشین لباسشویی و ماشین ظرفشویی، نه تنها برای شستشو مقدار آب زیادی مصرف می‌کنند، بلکه از توان برقی بالایی نیز استفاده می‌کنند. بنابراین استفاده صحیح و صرفه‌جویی در مصرف این دو دستگاه، میزان مسولیت پذیری شما در برابر حفظ و کاهش مصرف انرژی خانه را می‌رساند.
همچنین در زمان استفاده از این دو دستگاه، حتما به میزان کثیفی و وزنی که ظرف‌ها یا لباس‌های نشسته دارند، توجه کنید و دستگاه را روی حالت مخصوص به آن بگذارید. در این شرایط ماشین لباسشویی یا ظرفشویی، آب مورد نیاز آن مقدار از بار و نه بیشتر را، فراهم می‌آورد. درصورت داشتن وقت کافی، لباس‌ها و ظرف‌ها را در هوای آزاد و نه در حالت خشک‌کن دستگاه، خشک کنید.
۶.لباس‌های خود را با آب سرد بشویید.
اگر برای شستشوی لباس‌ها از ماشین لباسشویی استفاده میکنید، باید بدانید که روند گرم کردن آب سرد لوله‌کشی، چیزی در حدود ۹۰% انرژی برق و آب بیشتری مصرف میکند. بنابراین اگر لباس‌های شما خیلی کثیف و چرک نیستند، بهتر است تا حالت شستشوی آب گرم دستگاه را خاموش کنید و آن را برای لباس‌های کثیف‌تر ذخیره نگه دارید.
۷.برای پنجره‌های خود سایبان بگذارید.
کاشت درخت و یا نصب سایبان برای پنجره‌ها، یک راه فوق‌العاده برای حفظ انرژی منزل از طریق خنک نگه داشتن آن در تابستان و گرم بودن آن در زمستان است. درخت برگ‌ریز را در سمت پنجره‌های جنوبی خانه بکارید. به این ترتیب در فصل زمستان، با برگ‌ریزان درخت، گرمای طبیعی به داخل خانه شما راه می‌یابد و در فصل تابستان گرما به سختی در میان انبوه برگ‌ها راهش را به داخل خانه شما باز میکند. با این کار از گرمای خورشید در فصل زمستان استفاده کرده اید. این کار باعث میشود کارکرد تجهیزات موتورخانه و تاسیسات ساختمان نیز کاهش پیدا کرده، که کاهش استهلاک و همچنین کاهش هزینه مصرف انرژی را در پی خواهد داشت. در فصل تابستان نیز به دلیل جلوگیری از تابش مستقیم خورشید به پنجره ها و ساختمان توسط برگ های درختان ، کارکرد چیلر در موتورخانه و تاسیسات ساختمان کاهش می‌یاید.
شاید برای شما مفید باشد: راه های کاهش مصرف انرژی ساختمان در تابستان
در صورتی که شرایط کاشت درخت را ندارید، می‌توانید از سایبان، پرده‌های ضخیم، محافظ آفتاب و … بر روی پنجره‌های خود استفاده کنید.خوب استدر مورد تاثیر سایه بان در تابستان بدانید که در برخی از ساختمان ها که نیاز به افزایش ظرفیت دستگاه های خنک کننده مانندد چیلر دارند، بجای خرید تجهیزات گران قیمت خنک کننده ، فقط با نصب سایه بان برای پنجره ها ، دمای ساختمان به یکباره چند درجه کاهش پیدا میکند.
۸.از باطری شارژی استفاده کنید.
در حالیکه ممکن است این ایده دور از ذهن یا بیهوده به نظر برسد، باید گفت که استفاده از باطری‌های شارژی کمک شایانی در حفظ انرژی می‌کنند. همانطور که می‌دانیم، اطراف ما از وسایل و دستگاه‌هایی مانند کنترل تلویزیون، ساعت و … که با باطری کار می‌کنند، احاطه شده استکه به طور میانگین هر ۴ ماه یک بار نیاز به باطری جدید دارند.
باطری قدیمی در بین زباله‌ها مدفون میشود و باطری جدیدی که انرژی بسیاری برای ساخت آن صرف شده است، روی کار می‌آید و در چرخه‌ی استفاده تا خراب شدن می‌افتد. باطری‌های شارژی علاوه بر مفید بودن برای محیط‌زیست، مقرون به صرفه‌تر نیز هستند و نیازی نیست که بعد از مدت کوتاهی آنها را دور بیاندازید.
۹.بازیافت کنید و از وسایل مجدد استفاده کنید.
درست مانند باطری‌ها، می‌توانید با کمی فکر و خلاقیت از لوازمی که اطراف شما هستند و به نظر یک بار مصرف می‌آیند، دوباره استفاده کنید. برای مثال می‌توانید شیشه‌های مربای پاستوریزه را بعد از اتمام مربا، شسته و مجدد برای ذخیره سایر مواد غذایی استفاده کنید.
درصورت نیاز به خدمات سرویس و نگهداری تاسیسات ساختمان با ما تماس بگیرید.
سوالات متداول
۱.چگونه می‌توانیم مصرف انرژی در سیستم‌های گرمایش و سرمایش ساختمان را بهینه کنیم؟
استفاده از ترموستات‌های هوشمند، نصب عایق‌های مناسب و تنظیم دمای اتاق‌ها به طور بهینه می‌تواند مصرف انرژی را کاهش دهد.
۲. آیا بهینه‌سازی مصرف انرژی برای ساختمان‌های قدیمی نیز موثر است؟
بله، حتی در ساختمان‌های قدیمی می‌توان با تعویض سیستم‌های قدیمی، عایق‌بندی و تنظیم دقیق سیستم‌ها، مصرف انرژی را به طور قابل توجهی کاهش داد.
۳. چه تجهیزاتی در بهینه‌سازی مصرف انرژی مؤثرتر هستند؟
استفاده از تجهیزات با برچسب انرژی A++ و نصب پمپ‌ها و فن‌های با سرعت متغیر می‌تواند تأثیر زیادی در کاهش مصرف انرژی داشته باشد.
۴. چطور می‌توان از هزینه‌های اضافی در سیستم‌های تهویه مطبوع جلوگیری کرد؟
تنظیم دمای سیستم تهویه مطبوع در دماهای معقول و جلوگیری از استفاده مداوم آن در زمان‌های غیرضروری می‌تواند به صرفه‌جویی در هزینه‌ها کمک کند.
سلام متوای خوبی بود؛ اما یه سوال:
صرفه جویی در مصرف انرژی در ساختمان چجوری باعث کاهش آلودگی محیط زیست میشه؟؟؟؟
سلام. ممنون از توجه شما. صرفه جویی در مصرف انرژی به معنای استفاده ی کمتر از منابع انرژی هست. از اونجایی که برای گرم کردن خونه، یا محل کار از گاز استفاده می‌کنیم، بنابراین صرفه جویی و ایتفاده بهینه از انرژی به معنای کمتر سوزوندن گاز هست. که باعث کاهش گازهای گلخانه‌ای، کمک به گرمایش جهانی و آسیب کمتر به محیط زیست هستش.
ممنونیم از بازخورد خوب شما.
سلام
ممنون میشم که چند مورد از راه های صرفه جویی در مصرف انرژی گرمایی رو هم ارائه بدید .
سپاس
سلام
خواستم تشکر کنم بابت راه هایی که برای صرفه جویی در مصرف انرژی در ساختمان ارائه دادید. خیلی عالی بود
ممنونم
عالی بود؛ با صرفه جویی در مصرف انرژی در ساختمان خیلی میشه هزینه ها رو پایین آورد. من تجربش کردم و باورم نمیشد نتیجه بده.
ممنون